Η σπουδαιότητα της στην εφαρμογή ορθολογικής λίπανσης του
εδάφους
Η ανάλυση του εδάφους θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως εύκολη
και οικονομική μέθοδος προσδιορισμού της περιεκτικότητας του εδάφους σε θρεπτικά
για τα φυτά στοιχεία.
Για την διατύπωση όμως συστάσεων λίπανσης, πέρα από τα
αποτελέσματα της ανάλυσης, χρειάζεται και σωστή πρόβλεψη των αναγκών και της αντίδρασης
της καλλιέργειας στα λιπαντικά στοιχεία που θα προστεθούν.
Η φάση αυτή της ερμηνείας των αποτελεσμάτων της ανάλυσης και
της διατύπωσης συγκεκριμένης πρότασης για λίπανση, απαιτεί γνώση, αρκετή πείρα
και αξιόπιστα δεδομένα από πειράματα λίπανσης τα οποία πρέπει να γίνονται
συνεχώς και σε πραγματικές συνθήκες πράξης.
Ο αγρότης αντιμετωπίζει πολλά και σοβαρά προβλήματα στην
δουλειά του.
Για την αντιμετώπιση τους έχει στην διάθεση του διάφορα
εφόδια και μέσα.
Μεταξύ των εφοδίων αυτών ηγετικό ρόλο παίζουν τα λιπάσματα.
Αλλά το καλύτερο εφόδιο χάνει την αποτελεσματικότητα του αν δεν χρησιμοποιείται
σωστά.
Για να λιπάνει σωστά ο αγρότης πρέπει να βασίζεται σε επιστημονική
βάση, ώστε η λίπανση να γίνει σύμφωνα με την περιεκτικότητα του συγκεκριμένου εδάφους σε θρεπτικά
στοιχεία (την γονιμότητα του δηλαδή) και τις ανάγκες των συγκεκριμένων καλλιεργειών
σε θρεπτικά στοιχεία.
Ο Νέος αγρότης ειδικά θα πρέπει να γνωρίζει την γονιμότητα του αγρού του, πριν ακόμα σπείρει,
για να ρυθμίσει ανάλογα την λιπαντική τακτική που θα εφαρμόσει.
Η Ανάλυση του εδάφους εξυπηρετεί το σκοπό αυτό και γι αυτό
κάθε ορθολογική χρήση των λιπασμάτων πρέπει να βασίζεται σε αυτή.
Όλες οι ανεπτυγμένες γεωργικά χώρες – παγκοσμίως- βασίζουν την αποτελεσματική και οικονομική
χρήση των λιπασμάτων στην χημική ανάλυση
του εδάφους.
Κάθε μια από αυτές έχει το δικό της πρόγραμμα συμβουλευτικής
λίπανσης, με βάση την ανάλυση του εδάφους.
Συλλογή δειγμάτων απο Γεωπόνο |
Υπάρχει σήμερα μια αυξανόμενη και συνεχή ανάγκη για την ορθή
χρήση της ανάλυσης του εδάφους, με σκοπό να αριστοποιήσουμε την χρήση του
λιπάσματος να διατηρήσουμε τους φυσικούς πόρους και να ελαττώσουμε το κόστος καλλιέργειας
μας και να ελαττώσουμε ή ακόμα καλύτερα να εμποδίσουμε την ρύπανση.
Μια μέτρηση δικαιούνται να ονομαστεί ανάλυση του εδάφους για
ένα θρεπτικό στοιχείο εάν, και μόνο εάν, αυτή μας δίνει πληροφορίες για τις απαιτήσεις
σε λιπάσματα μιας καλλιέργειας για το θρεπτικό αυτό.
καλή ανάδευση των δειγμάτων... |
Τα πλεονεκτήματα
Η χημική (και κοκομετρικής) ανάλυση του εδάφους αποτελεί την
πιο εύκολη και πιο οικονομική απλοί σχετικά μέθοδο για την μπορούμε να πάρουμε
αξιόπιστες πληροφορίες και σε σύντομο χρόνο για τον εφοδιασμό του εδάφους σε
θρεπτικά των φυτών απαραίτητα στοιχεία.
Η ίδια η ανάλυση υποτελή την βάση για την περεταίρω
συμβουλευτική, κατευθυνόμενη λίπανση του κτήματος.
Όλα τα δεδομένα της ανάλυσης μας δίνουν το ολικό ποσό κάθε
θρεπτικού στο έδαφος, που μπορεί να τεθεί στην διάθεση των φυτών.
Έτσι έχοντας υπολογίσει τις απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία
κάθε καλλιέργειας και τους συντελεστές αποτελεσματικότητας των λιπασμάτων που
θα εφαρμόσουμε μπορούμε να υπολογίσουμε τις πραγματικές ανάγκες σε λιπάσματα.
Με βάση τα αποτελέσματα της ανάλυσης του εδάφους μπορούμε να
εφαρμόζουμε διάφορες συστάσεις λίπανσης (οι Γεωπόνοι) για τις καλλιέργειες, και
να διαφοροποιούμε την λίπανση, ανάλογα με τις εδαφολογικές και κλιματικές
συνθήκες, καθώς και ανάλογα με τις ανάγκες των διαφόρων καλλιεργειών.
Επίσης μας δίνει την δυνατότητα της διατύπωσης προγνωστικών
των αναγκών σε λιπάσματα, και να δοθούν οδηγίες για την χρήση αυτών των
λιπασμάτων, δηλαδή μας επιτρέπει να κάνουμε προβλέψεις που έχουν πρακτική αξία
αποδόσεων των καλλιεργειών και όλων των πρακτικών διαχείρισης.
Και επιπλέον μας επιτρέπει στον σχεδιασμό μακροπρόθεσμων
πειραμάτων της γονιμότητας του εδάφους και διατήρησης αρχείου γονιμότητας.
με καθαρά εργαλεία ... |
Τα μειονεκτήματα
Παρά τα πλεονεκτήματα της, η ανάλυση του εδάφους δεν αποτελεί
από μόνη της πανάκεια.
Έχει ορισμένους περιορισμούς και μειονεκτήματα που
οφείλονται κατά βάση, στο γεγονός ότι ο εφοδιασμός των φυτών με θρεπτικά
εξαρτάται από Δυναμικές διεργασίες στο έδαφος που μεταβάλλονται κατά την
διάρκεια της ανάπτυξης των φυτών, ενώ η ανάλυση του εδάφους αντανακλά μία μόνο
στατική κατάσταση.
Χρησιμοποιούμε μια στατική μέθοδο ανάλυσης για την εκτίμηση
και ερμηνεία της δυναμικής και διαρκώς μεταβαλλόμενης διεργασίας.
Ο πιο συνηθισμένος τρόπος εκτίμησης των διαθεσίμων ποσών ενός
θρεπτικού στο έδαφος βασίζεται στην Εκχύλιση δείγματος εδάφους με διάφορα
εκχυλιστικά δείγματα.
Οι χημικές μέθοδοι εκχύλισης προσπαθούν να μιμηθούν τη δράση
των ριζών, με την δημιουργία ελαφρά όξινων και αλκαλικών συνθηκών ή να
διαλύσουν ένα θρεπτικό του εδάφους ορισμένης χημικής σύνθεσης.
Παρ όλα αυτά κανένα εκχυλιστικό δεν αποδίδει, έστω και κατά προσέγγιση,
το μηχανισμό με τον οποίο τα φυτά προσλαμβάνουν τα θρεπτικά στοιχεία από το
έδαφος.
Συμπέρασμα
Η ανάλυση του εδάφους δεν μπορεί να δώσει λύσεις σε όλα τα
προβλήματα θρέψεις των καλλιεργειών και θα ήταν σφάλμα αν βασίζαμε την λιπαντική
τακτική αποκλειστικά και μόνο στα αποτελέσματα του εδάφους.
Ακόμα και όμοια αποτελέσματα ανάλυσης μπορούν να ερμηνευτούν κατά διαφορετικό τρόπο, αν ληφθούν υπόψη , σε
κάθε περίπτωση, όλοι οι παράγοντες και οι συνθήκες που ενδεχόμενα επηρεάζουν
την θρέψη των φυτών.
Παρ όλα αυτά η ανάλυση του εδάφους αποτελεί ένα καλό και
αξιόπιστο μέσο, μεταξύ
Άλλων, που αν χρησιμοποιηθεί
σωστά μπορεί να μας βοηθήσει στην έγκαιρη διάγνωση προβλημάτων παραγωγής που
έχουν σχέση με την γονιμότητα του εδάφους.
Οι Βασικές αρχές
Ο όρος «ανάλυση του εδάφους» με την στενή έννοια σημαίνει
την χημική ανάλυση για την εκτίμηση των διαθέσιμων θρεπτικών στοιχείων που αυτό
περιέχει, ενώ με την ευρύτερη έννοια σημαίνει ένα πρόγραμμα ανάλυσης που
περιλαμβάνει τις παρακάτω 4 φάσεις:
Την δειγματοληψία και προκατεργασία του δείγματος εδάφους
Την ανάλυση του εδαφικού δείγματος
Την βαθμολόγηση και ερμηνεία της μεθόδου ανάλυσης
Τις συστάσεις λίπανσης των καλλιεργειών.
Η πρώτη βασική αρχή του προγράμματος ανάλυσης του εδάφους
αφορά την Δειγματοληψία του εδάφους που θα πρέπει να γίνει κατά τρόπο που ώστε τα
αποτελέσματα που θα προκύψουν να αντανακλούν κατά το δυνατό την πραγματική
χημική γονιμότητα του αγρού από τον οποίο πάρθηκε το δείγμα.
Η ανάλυση του εδάφους προσδιορίζει την σχετική γονιμότητα.
Δείχνει απλά το παρόν επίπεδο των θρεπτικών στο έδαφος. και τα διάφορα εργαστήρια ανάλυσης του εδάφους
χρησιμοποιούν διάφορες μεθόδους, οι αριθμοί είναι στην πραγματικότητα «αριθμοί –
δείκτες»
Ένα έδαφος που περιέχει 5 Kg/στρ. P,
δεν σημαίνει ότι μόνο 5kg
είναι διαθέσιμα στο φυτό.
Μπορεί να είναι περισσότερα.
Αλλά σχετικά με ένα έδαφος που περιέχει 3Kg P, το πρώτο περιέχει
μεγαλύτερη ποσότητα διαθέσιμου Ρ.
Η παραγωγή ενός φυτού, ποσοτική και ποιοτική είναι συνάρτηση
τεσσάρων βασικών παραγόντων
Φυτό
Έδαφος
Κλίμα και
Καλλιεργητικές φροντίδες.
Και κάθε ένας από τους παράγοντες αυτούς πάλι εξαρτάτε από άλλους.
Η ανάλυση του εδάφους μας δίνει πληροφορίες μόνο για τον
παράγοντα Έδαφος.
Για την συμβουλευτική λίπανση χρειάζεται μια πολλαπλή
συσχέτιση, που θα περιλαμβάνει όσο το δυνατό περισσότερους παράγοντες από τις καλλιεργητικές
φροντίδες.
Για την επιτυχή ερμηνεία των αποτελεσμάτων ανάλυσης του
εδάφους απαιτείτε ένας μεγάλος αριθμός μακροχρόνιων πειραμάτων βαθμολόγησης
στον αγρό, κάτω από συνθήκες αυστηρού επιστημονικού έλεγχου, που να επιτρέπει
να πάρουμε την εξίσωση πολλαπλής συσχέτισης και να πλησιάσουμε τον τελικό στόχο
δηλαδή την συσχέτιση των αποδόσεων των καλλιεργειών με τα αποτελέσματα της ανάλυσης
εδάφους.
Οι τελικές συστάσεις λίπανσης θα πρέπει να γίνονται από εκείνους
που γνωρίζουν καλά το περιβάλλον στο οποίο οι συμβουλές λίπανσης θα εφαρμοστούν
οι οποίοι είναι πολύ καλά πληροφορημένοι και πεπειραμένοι στην χρήση και
ερμηνεία των αποτελεσμάτων της ανάλυσης του εδάφους. Πηγή: Γεωργία τ.2 έτος 1994, Καθηγητής Α.Δ. Σιμώνης.