3 Νοε 2012

ΠΕΛΙΤΙ: Σπόροι από χέρι σε χέρι και από γενιά σε γενιά


Το σήμα του "Πελίτι" είναι ένα δέντρο μια βελανιδιά.
Πιασμένοι χέρι, χέρι χορεύουν σε κύκλο άντρες και γυναίκες.
Είναι εμπνευσμένο από έναν Ινδιάνικο μύθο.
Προτάθηκε και σχεδιάστηκε αρχικά από τον Παναγιώτη Σαϊνατούδη
Πελίτ στα ποντιακά σημαίνει βελανιδιά.
Η επωνυμία "Πελίτι" είναι εμπνευσμένη από μια μεγάλη βελανιδιά που βρίσκεται στο Δασωτό Κ. Νευροκοπίου νομού Δράμας.


Συνέντευξη του Παναγιώτη Σαϊνατούδη από την εναλλακτική κοινότητα ΠΕΛΙΤΙ στο kano-oikonomia.gr
  
 1. Πως γεννήθηκε η ιδέα για την δημιουργία του  Πελίτι;

Μέσα από το Πελίτι ξεκίνησε η υλοποίηση ενός παιδικού ονείρου. Η αφορμή όμως δόθηκε από ένα πακέτο με σπόρους που πήρα το 1991 …..



Tον Ιανουάριο του 1991 ο φίλος μου Γιάννης Διαμαντόπουλος με ρώτησε αν θα ήθελα να αγοράσω ένα πακέτο με σπόρους που είχε φέρει από το εξωτερικό. Εκείνη την εποχή δεν είχα καθόλου χρήματα και οι πέντε χιλιάδες δραχμές (15 ευρώ) που μου ζητούσε ήταν παρά πολλές για μένα. Παρόλα αυτά κάτι με οδήγησε να βρω τα χρήματα και να αγοράσω αυτούς τους σπόρους. Ο Γιάννης μου είπε ότι τους είχε αγοράσει από μια τράπεζα σπόρων από τις Η.Π.Α. Το πακέτο περιείχε μια σειρά από σπόρους και ρίζες από διάφορα φυτά από όλο τον κόσμο. Το εντυπωσιακό για μένα ήταν τα καλαμπόκια που ήταν χρωματιστά και ήταν από φυλές Ινδιάνων που είχαν εξαφανιστεί!!!

Το Σεπτέμβριο του 1992 μοίραζα τα προσκλητήρια γάμου του αδερφού μου, στη γενέτειρα μου τη Βαμβακούσα του νομού Σερρών. Στην αυλή ενός σπιτιού είδα ένα κοντόροκο μαύρο καλαμπόκι. Ρώτησα την ηλικιωμένη κυρία τι ήταν το καλαμπόκι που κρατούσε και μου είπε ότι με αυτό κάνει ποπ κορν στα εγγόνια της. Ζήτησα λίγους σπόρους και μου έδωσε ευχαρίστως. Μετά μου ήρθε η ιδέα: σε κάθε σπίτι που θα πήγαινα προσκλητήριο, να ζητώ να μου δίνουν σπόρους από δικές τους ποικιλίες. Έτσι και έγινε! Στο τέλος, αφού μοίρασα τα προσκλητήρια του γάμου, γέμισα μια αγκαλιά από καλαμπόκια, κολοκύθες, φασολιά κ.τ.λ. Αυτό ήταν το καλαμπόκι, που στάθηκε αφορμή να κάνω την πρώτη μου εξερευνητική αποστολή και μου άλλαξε τη ζωή. Από τότε πάντα είχα στο νου μου όπου πήγαινα να ρωτάω τι σπόρους καλλιεργούν. Στην πορεία άρχισα να ρωτάω και άλλα πράγματα όπως πώς τους μαγειρεύουν και πώς τους συντηρούν.

 . Πως ξεκίνησε και πως εξελίχθηκε σήμερα;

Το Πελίτι ξεκίνησε το 1995 από τον Παναγιώτη Σαϊνατούδη, ως προσωπική ανάγκη, ο ίδιος είχε ξεκινήσει να ασχολείται με το θέμα των ντόπιων ποικιλιών από το 1991. Έχοντας ξεκινήσει την πρώτη δράση για το θέμα μέσα από το Εργαστήρι Οικολογικής Πρακτικής

Από το 1995 ως το 2000 είχε δοθεί βαρύτητα στις εξερευνητικές αποστολές. Πραγματοποιήθηκαν εκατοντάδες ταξίδια κατά κύριο λόγο με Ότο στοπ και τα πόδια με σκοπό να βρούμε τους ανθρώπους που καλλιεργούσαν το δικό τους σπόρο.

Το 1999 πραγματοποιήθηκε η 1η Πανελλαδική Γιορτή Ανταλλαγής Ντόπιων Ποικιλιών, με σκοπό να μοιραστούν οι ποικιλίες που βρέθηκαν από τις εξερευνητικές αποστολές.
Το 2000 ξεκίνησε το Πανελλαδικό Δίκτυο Διάδοσης και Διάσωσης των Ντόπιων Ποικιλιών και των αυτοχθόνων αγροτικών ζώων του Πελίτι «Κατά Τόπους Αγροκτήματα για τη διαφύλαξη των ντόπιων ποικιλιών και των αυτοχθόνων αγροτικών ζώων». Ο σκοπός του δικτύου είναι η άμεση επαφή των καλλιεργητών με τους ενδιαφερόμενους καλλιεργητές.
Το 2002 το Πελίτι πρότεινε την 7η Απριλίου ως μέρα αφιερωμένη στις ντόπιες ποικιλίες.
Τον ίδιο χρόνο ξεκινάει το Πανελλαδικό Δίκτυο Ανταλλαγής Αγαθών και Υπηρεσιών Χωρίς Χρήματα, του Πελίτι «από Χέρι σε Χέρι και από Καρδιά σε Καρδιά».
Το 2003 το Πελίτι αποκτάει νομική μορφή.
Το 2009 ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης τιμήθηκε ως φύλακας της βιοποικιλότητας της Μεσογείου. Τον ίδιο χρόνο το Πελίτι αποκτάει τι δική του γη στο Μεσοχώρι Παρανεστίου.
Το 2010 ξεκίνησε η κατασκευή της τράπεζας σπόρων του Πελίτι.
Το 2011 Στα Βραβεία Gourmet 2010-2011 γίνετε ειδική μνεία: για τη Συμβολή στη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας.
Το 2012 πραγματοποιήθηκε η 12η ανταλλαγή Ντόπιων ποικιλιών στην έδρα του Πελίτι, στο Μεσοχώρι του Δήμου Παρανεστίου στο Νομό Δράμας και συγκεντρώθηκαν 7000 άτομα από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Παράλληλα πραγματοποιήθηκαν οι Διεθνείς ημέρες σπόρων δίνοντας με αυτό τον τρόπο μια διεθνή διάσταση και προβολή στο Πελίτι.
Στις 19 Σεπτέμβρη 2012 ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης έχει καλεστεί να μιλήσει στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο για τα δικαιώματα των μικρών αγροτών εν όψει της αναθεώρησης της Κ.Α.Π ( Κοινή Αγροτική Πολιτική) της Ευρώπης


3. Πιο γνωστή δραστηριότητα σας είναι η Πανελλαδική γιορτή ανταλλαγής σπόρων. Τι ακριβώς είναι η συγκεκριμένη γιορτή και τι άλλες δραστηριότητες αναπτύσσετε;

Η Πανελλαδική Γιορτή Ανταλλαγής Σπόρων πραγματοποιείται εδώ και 12 Χρόνια  το Σάββατο μετά το Πάσχα. Καλλιεργητές από όλη την Ελλάδα καταφτάνουν στη γη του Πελίτι στο Μεσοχώρι του Δήμου Παρανεστίου στο Νομό Δράμας φέρνοντας μαζί τους σπόρους και φυτά τα οποία μοιράζουν στον κόσμο.

 Φέτος πραγματοποιήθηκε η 12η γιορτή στην οποία μοιράστηκαν 15.000 φακελάκια με σπόρους και φυτά σε 7.000 επισκέπτες.
  
Σχετικό κείμενο μπορείτε να δείτε στην ιστοσελίδα μας www.peliti.gr, Εντυπώσεις από την 12η Πανελλήνια γιορτή με το τίτλο « Γιορτή στην Πελιτοχώρα» (ειδικότερα για την γιορτή γίνονται διάφορα εργαστήρια π.χ παρασκευής σαπουνιού, κασεριού κτλ, φαγητό, μουσική, ζωγραφική, χαριστικό παζάρι).

4. Γιατί είναι τόσο σημαντική η διάσωση των ντόπιων ποικιλιών;

• Οι ντόπιες ποικιλίες είναι ένα ζωντανό κομμάτι του πολιτισμού μας. Το μονόκοκκο σιτάρι ( Triticum monococcum) καλλιεργείται στον Ελλαδικό χώρο εδώ και 9.500 χρόνια.

• Έφτασαν στις μέρες μας έχοντας ξεπεράσει μια σειρά από δύσκολες αντιξοότητες, δυνατούς ανέμους, ασθένειες, παράσιτα , πολέμους κ.α και έτσι μπορούν και προσαρμόζονται καλύτερα στον τόπο όπου καλλιεργούνται και διασφαλίζουν την διατροφική αυτάρκεια και ασφάλεια του πλανήτη.

• Έχουν χρώματα  αρώματα και γεύσεις. Παραδοσιακά στην Ελλάδα καλλιεργούνται κόκκινα καρπούζια αλλά και κίτρινα, κόκκινες ντομάτες μεγαλόκαρδες αλλά και ροζ, όπως και κίτρινες αχλαδόσχημες  κ.α . Το ίδιο και τα καλαμπόκια έχουμε άσπρα, μαύρα, κόκκινα κ.α

• Ο αγρότης καλλιεργητής μπορεί να κρατήσει το δικό του σπόρο κάθε χρόνο, έχοντας έτσι αυτάρκεια, ελευθερία και έλεγχο της τροφής του.

• Δεν ανήκουν σε εμάς αλλά στις γενιές που θα έλθουν, εμείς είμαστε οι διαχειριστές τους.

Για να υπάρξει ποιότητα στην τροφή θα πρέπει να υπάρξει ποιότητα στο σπόρο.

«Δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατία αν χαθούν οι ντόπιες ποικιλίες»

Αδάμ Φόρμπες (Environmental  Activist Adam Forbes).
  5. Οι δραστηριότητές σας αφορούν μόνο τους κατοίκους της Δράμας ή μπορούν να συμμετέχουν και κάτοικοι άλλων περιοχών;

Το Πελίτι έχει Πανελλαδική δράση και μπορεί να συμμετέχει οποιοσδήποτε το επιθυμεί . Είμαστε μια κοινότητα ανθρώπων, όπου ο καθ’ ένας από μας, στον τόπο όπου ζει, εργάζεται για τη διατήρηση των ντόπιων ποικιλιών και των γεύσεων, για μια αχρήματη οικονομία, για την ανταλλαγή των αγαθών και των υπηρεσιών χωρίς χρήματα, για την επίτευξη της συνεργασίας και αλληλοβοήθειας.   Το Πελίτι είναι μια μεγάλη βελανιδιά που αγκαλιάζει πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο.
  
Οι δράσεις του Πελίτι

Το Πελίτι έχει τρεις θεματικές ενότητες στις οποίες δραστηριοποιείται:

 τη συλλογή, διατήρηση και τη διάδοση των ντόπιων ποικιλιών
 την ανταλλαγή αγαθών και υπηρεσιών χωρίς χρήματα
 την κοινότητα Πελίτι
 Έτσι μπορεί κάποιος:

 Nα γίνει διατηρητής ντόπιων ποικιλιών,
 Nα συμμετέχει στο δίκτυο των καλλιεργητών
 Nα συμμετέχει στο δίκτυο ανταλλαγής αγαθών και υπηρεσιών χωρίς χρήματα.
 Να γίνει οικονομικός υποστηρικτής του Πελίτι


6. Μπορούν οι κάτοικοι των μεγάλων αστικών κέντρων να γίνουν καλλιεργητές; και πως;

Ασφαλώς και μπορούν αρκεί να υπάρχει διάθεση και μεράκι. Μπορούν να καλλιεργήσουν στο μπαλκόνι τους και με αυτό τον τρόπο να καλύψουν μέρος των διατροφικών τους αναγκών. Οι περισσότεροι σπόροι του Πελίτι διατίθενται σε κατοίκους αστικών κέντρων που καλλιεργούν σε μπαλκόνια και κήπους και ζητούν πληροφορίες από εμάς.

Μάλιστα στην ιστοσελίδα μας www.peliti.gr υπάρχει αντίστοιχο άρθρο με τον τίτλο «Νανοκηπουρική» πώς να καλλιεργήσετε στο μπαλκόνι σας.
  
7. Τι είναι το δίκτυο ανταλλαγής αγαθών και υπηρεσιών χωρίς χρήματα; Είναι δυνατή στις μέρες μας η εφαρμογή της ανταλλακτικής οικονομίας;

Το δίκτυο ανταλλαγής αγαθών και υπηρεσιών χωρίς χρήματα είναι ουσιαστικά ένα δίκτυο ανθρώπων που ο καθένας δηλώνει τι προσφέρει και τι ζητάει φέρνοντας έτσι σε επαφή τους ανθρώπους προκειμένου να καλύψουν  αλληλοεξυπηρετούμενοι τις ανάγκες τους. Το Πελίτι δεν ορίζει κάποια μονάδα ,ουσιαστικά ο καθ’ ένας που προσφέρει κάτι είναι ίσο με αυτό που προσφέρει ο άλλος. Δεν είναι κάτι πιο ακριβό από κάτι άλλο. Όλα έχουν μια τιμή και μια αξία. Γιατί ο καθ’ ένας κάνει το καλύτερο.
  
8. Αν δεν είχε εμφανιστεί η οικονομική κρίση πιστεύετε ότι το Πελίτι θα είχε γνωρίσει την ίδια επιτυχία;

 Το Πελίτι ξεκίνησε τις δράσεις το 1995 και ήταν πολύ γνωστό πριν το 2010. Επίσης, η  Διεθνής διάκριση δόθηκε το 2009 στον Παναγιώτη Σαϊνατούδη ως φύλακα της βιοποικιλότητας  πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση στην Ευρώπη και Ελλάδα.

Η κρίση στην γεωργία και στη διατροφή είναι πολύ παλαιότερη της σημερινής οικονομικής κρίσης και όλη αυτή η δουλειά που έκανε το Πελίτι από τότε που ξεκίνησε μέχρι σήμερα βοήθησε στο να είναι έτοιμοι οι άνθρωποι και να υπάρχει απόθεμα σπόρων έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί με το καλύτερο δυνατό  τρόπο από πολλές χιλιάδες ανθρώπων και η οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2010

 9. Τι έχετε να πείτε στους ανθρώπους που έχοντας κυριευθεί από το άγχος έχουν χάσει εντελώς την επαφή τους με την φύση;

Ότι ο καθένας είναι σημαντικός και σπουδαίος ανεξάρτητα από την οικονομική, πολιτική και κοινωνική του θέση. Ότι κάθε μέρα με το πηγούνι μας ψηφίζουμε τη γεωργία και τι πλανήτη θα υπάρχει αύριο και επηρεάζουμε το μέλλον εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ελλάδα και στον πλανήτη. Δεν είμαστε θύματα καταστάσεων αλλά συνδημιουργοί αυτών των καταστάσεων. Όταν το αντιληφθούμε αυτό τότε μπορούμε να κάνουμε τις μεγάλες αλλαγές, ο υπολογιστής που σας γράφω , το κινητό που έχουμε στην τσέπη μας, το αυτοκίνητο που οδηγάμε, το εκπαιδευτικό σύστημα που παρακολουθήσαμε κτλ είναι υλοποιημένα όνειρα κάποιων ανθρώπων. Κάποιοι τους είπαν ότι είναι αδύνατον να γίνουν αυτά, με υπομονή και επιμονή όμως υλοποιήθηκαν ας οραματιστούμε έναν καλύτερο κόσμο όπου οι ντόπιες ποικιλίες καλλιεργούνται στους αγρούς και τρέφουν τους ανθρώπους η αγάπη και η αλληλεγγύη είναι βασικά συστατικά της κοινωνίας και ας βαδίσουμε κάθε μέρα προς αυτή τη κατεύθυνση, κάποια μέρα αυτή θα είναι η πραγματικότητα γιατί αυτό επιλέξαμε.

 10. Είστε αισιόδοξος για το μέλλον;

Η σημερινή κατάσταση είναι ένα μεγάλο δώρο και είμαστε πολύ τυχεροί που ζούμε αυτή τη κατάσταση και ευχαριστούμε πολύ για αυτό που βιώνουμε γιατί μας δίνεται η μεγάλη ευκαιρία να εφαρμόσουμε στην πράξη καινούρια μοντέλα ζωής που μέχρι τώρα ήταν μόνο θεωρίες. Και σίγουρα  θα γεννήσει κάτι καλύτερο μέσα από αυτή την κατάσταση και σε αυτό θα παίξει καθοριστικό  ρόλο η προσωπική στάση του καθενός.  Πηγή 


Σχετικά άρθρα: