Στην Ελλάδα δεν το προτιμούμε ιδιαίτερα αλλά είναι μια πηγή
πολύτιμων βιταμινών και συστατικών για την υγεία μας.
Και είναι και όμορφο ιδικά ως συνοδευτικό σε πιάτα με κρέας.
Τα λαχανάκια Βρυξελλών ενισχύουν τη φυσική άμυνα του
οργανισμού, αφού είναι πλούσια σε
βιταμίνη C και φυτικές ίνες, ενώ θεωρείται ότι έχουν και αντικαρκινικές
ιδιότητες.
Μπορεί να µην είναι ιδιαιτέρως διαδεδομένα στην Ελλάδα, αλλά
μπορούν να μαγειρευτούν µε πολλούς τρόπους, αφού.... σερβίρονται ωμά, βραστά,
στον ατμό, σοταρισμένα ή ακόμα και ψημένα στο φούρνο και ολοένα και
περισσότερες έρευνες τα κατατάσσουν στα απολύτως θρεπτικά και υγιεινά λαχανικά.
Τα λάχανα Βρυξελλών
είναι ποικιλία του άγριου λάχανου και καλλιεργείται για τα μικρά πράσινα
φυλλώδη κεφάλια, θυμίζοντας κατά κάποιο τρόπο, μικροσκοπικό λάχανο. Ανήκει στην
οικογένεια brassicaceae.
Tα λάχανα Βρυξελλών
θεωρείται ότι προέρχονται απο τους ρωμαϊκούς χρόνους ενώ στην αρχή
καλλιεργήθηκαν στο Βέλγιο. Τα σύγχρονα φυτά μοιάζουν με τα πρώτα που
καλλιεργήθηκαν σε μεγάλες ποσότητες στο
Βέλγιο το 1587 ενώ η καλλιέργεια εισήχθη στις ΗΠΑ το 1800.
Περιγραφή του φυτού.
Το φυτό αναπτύσσεται μέχρι 1 μέτρο ύψος ενώ σε κάθε φυτό, μπορεί να
αναπτυχθούν μέχρι και 80 μικρά κεφάλια
βάρους μέχρι 1,5 κιλό ανά φυτό. Το εδώδιμο μέρος του καρπού είναι οι
κεφαλές. Είναι φυτό ψυχρής εποχής ενώ σε
υψηλότερες θερμοκρασίες, το φυτό αναπτύσσει άνθη και καταστρέφονται οι
οφθαλμοί. Ο βλαστός είναι όρθιος, διετής,
αναπτύσσει πλάγιους οφθαλμούς ενώ το ριζικό σύστημα είναι δυνατό και
διακλαδίζεται. Τα φύλλα εναλλάσσονται
και είναι απλά. Τα άνθη είναι ερμαφρόδιτα, κανονικά, μήκους μέχρι και 1
εκατοστό και χρώμα κίτρινο έως άσπρο. Οι σπόροι είναι ωοειδείς μέχρι 2 χιλιοστά
διάμετρο και χρώματος σκούρο καφέ.
Εδαφοκλιματικές απαιτήσεις-πολλαπλασιασμός
Όπως αναφέραμε, το λάχανο Βρυξελλών είναι ψυχρής εποχής και
αναπτύσσεται απο 7-24ο C. Προτιμά την υγρασία.
Για να αναπτυχθεί, θέλει ηλιοφάνεια. Αναπτύσσεται σχεδόν σε
οποιοδήποτε τύπο εδάφους αλλά προτιμάει τα ελαφρά εδάφη που αποστραγγίζουν καλά
αλλά κρατάνε επαρκή υγρασία για την ανάπτυξη του. Επειδή έχουν ρηχό ριζικό
σύστημα, θα πρέπει να καλλιεργείται σε περιοχές απαλλαγμένες απο ανέμους.
Προκειμένου να αποφύγουμε προβλήματα με ασθένειες και έντομα, η καλλιέργεια δεν θα πρέπει να φυτεύεται σε
τοποθεσίες όπου προϋπήρχε η ίδια
καλλιέργεια, η λαχανικά της ίδιας οικογένειας. Ωστόσο αναπτύσσεται καλά σε
εδάφη που προϋπήρχε καλλιέργεια με ψυχανθή.
Πολλαπλασιάζεται κυρίως με σπόρο. Ο αριθμός των σπόρων που
υπάρχει ανά κιλό είναι περίπου 100.000 και συνηθίζεται πρώτα η καλλιέργεια σε
σπορείο και εν συνεχεία, η μεταφύτευση στο χωράφι. Καλό είναι να γίνεται
προεργασία του σπόρου με κάποιο μυκητοκτόνο προκειμένου να προστατευτεί απο
διάφορες ασθένειες. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ζεστό νερό. Η σπορά
γίνεται συνήθως τον Μάρτιο και επεκτείνεται μέχρι και τον Μάιο. Οι αποστάσεις επί
των γραμμών στο σπορείο, είναι γύρω στα 2 με 3 εκατοστά , και μεταξύ των
γραμμών είναι 15 εκατοστά. Το βάθος σποράς είναι 1 εκατοστό. Τα φυτά είναι
περίπου έτοιμα για μεταφύτευση 40 με 50 ημέρες απο την σπορά όπου και
φυτεύονται στο χωράφι σε αποστάσεις 40Χ60 εκατοστά. Ο πληθυσμός των φυτών ανά
στρέμμα είναι απο 2500-3000.
 |
Και είναι και όμορφο ως συνοδευτικό σε πιάτα με κρέας.
|
Λίπανση
Μία εδαφολογική εξέταση είναι ο πιο ασφαλής τρόπος για την
διαπίστωση των αναγκών σε θρεπτικά συστατικά. Ωστόσο συστήνεται η ποσότητα Ν να είναι 6,8-9,1 κιλά
ανά στρέμμα. Η μισή ποσότητα θα πρέπει να παρέχεται πριν απο την μεταφύτευση
στο χωράφι και η υπόλοιπη ποσότητα δύο
με τρεις εβδομάδες πριν απο την πρώτη συγκομιδή. Ο φώσφορος θα πρέπει να παρέχεται κατά την
διάρκεια της μεταφύτευσης ενώ το κάλιο θα πρέπει να παρέχεται σε ποσότητα
4,1 κιλά ανά στρέμμα μαζί με το φώσφορο. Άλλα βασικά στοιχεία που είναι
απαραίτητα για την καλλιέργεια, είναι το βόριο , το οποίο κυρίως παρέχεται με
διαφυλλικούς ψεκασμούς, το ασβέστιο το οποίο συστήνεται όταν το ΡΗ είναι
χαμηλότερο απο 6,3 και πάντα κατά την διάρκεια της μεταφύτευσης, το μαγνήσιο το
οποίο εφαρμόζεται σε ποσότητα 7-9 κιλά ανά στρέμμα και το θείο το οποίο θεωρείται απαραίτητο και
συνήθως περιέχεται στα διάφορα λιπάσματα ως ιχνοστοιχείο.
Καλλιεργητικές φροντίδες. Αφορούν κυρίως την άρδευση (το λάχανο
Βρυξελλών είναι λαχανικό απαιτητικό σε νερό), ζιζανιοκτονία, αλλά και την
καταπολέμηση εχθρών και ασθενειών. Κυριότεροι εχθροί και ασθένειες είναι το ιώδιο,
η προσβολή απο αλτερνάρια, οι βακτηριώσεις, τα σαλιγκάρια και οι
γυμνοσάλιαγκες, οι αφίδες, οι φυλλορύκτες κτλ.
Συγκομιδή.
Τα λάχανα Βρυξελλών συγκομίζονται όταν φτάσουν τα κεφάλια σε
διάμετρο μέχρι 5 εκατοστά και πριν κιτρινίσουν. Συνήθως συμβαίνει σε περίπου
100 ημέρες απο την εγκατάσταση στο χωράφι. Τα κεφάλια αρχίζουν να ωριμάζουν απο
την βάση προς τα πάνω και συνήθως συγκομίζονται σε πολλά χέρια. Η συγκομιδή
αρχίζει πριν αρχίσουν και κιτρινίζουν τα κατώτερα φύλλα. Ένα φυτό είναι ικανό να παράγει μέχρι και 1,5
κιλό κεφάλια. Η συχνότητα των συγκομιδών εξαρτάται κυρίως απο τον καιρό.
 |
| Αν και το βράσιμο λογικά μειώνει την περιεκτικότητα των αντικαρκινικών αυτών ουσιών, ο βρασμός με ατμό, η τοποθέτηση σε φούρνο μικροκυμάτων κτλ, δεν φαίνεται ότι έχουν ανάλογο αποτέλεσμα. |
Θρεπτική αξία
Τα κεφάλια του λάχανου πιστεύεται ότι μαζί με το μπρόκολο
και το κουνουπίδι, περιέχει ουσίες οι οποίες έχουν αντικαρκινικές ιδιότητες. Αν
και το βράσιμο λογικά μειώνει την περιεκτικότητα των αντικαρκινικών αυτών
ουσιών, ο βρασμός με ατμό, η τοποθέτηση σε φούρνο μικροκυμάτων κτλ, δεν φαίνεται
ότι έχουν ανάλογο αποτέλεσμα. Τα λάχανα Βρυξελλών όπως και τα άλλα είδη που ανήκουν
στην ίδια οικογένεια, είναι πηγή ινδολο-3-καρβινόλης, μία ουσία η οποία
μπλοκάρει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων.
Περιέχει επίσης, μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Α,C, φολικού
οξέος και ινών. Επιπλέον πιστεύεται ότι προστατεύει απο τον καρκίνο του εντέρου
λόγω της σινιγρίνης που περιέχει.
Συγγραφή του άρθρου για τις Αγροτικές Ευκαιρίες
Γραμματέα Αναστασία Γεωπόνος ΓΠΑ
anastagra@yahoo.gr
