Τα φύτρα χρησιμοποιούνται για την διατροφή του ανθρώπου από
την αρχαιότητα. Διαφέρουν σε υφή και γεύση, με αποτέλεσμα, μερικά από αυτά να
είναι είτε πικάντικα όπως είναι το κρεμμύδι, άλλα να χρησιμοποιούνται ευρέως
στην ασιατική κουζίνα, και άλλα να έχουν πιο απαλή γεύση και να χρησιμοποιούνται σε σαλάτες και σάντουιτς. Τα
φύτρα πρόκειται για μικρά φυτά τα οποία συγκομίζονται αμέσως μετά την βλάστηση.
Τα πιο συνηθισμένα φυτά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή φύτρων είναι το
μπιζέλι, λάχανο, μπρόκολο, σουσάμι, κριθάρι, τριτικάλε, κουνουπίδι κτλ. Οι
καλλιεργητικές πρακτικές προάγουν την κατάλληλη βλάστηση ενώ η κατάλληλη
υγρασία, θερμοκρασία επιτρέπουν την συγκομιδή των φύτρων σε αρίστη ποιότητα. Η
ορθή καλλιεργητική πρακτική επίσης συμβάλλει στον αποτελεσματικό καθαρισμό και
συσκευασία αυτών.
 |
| Σήμερα,
αρκετές εταιρείες κυρίως στις ΗΠΑ, έχουν δημιουργήσει κατάλληλα δοχεία για φύτρα. |
Ποικιλίες. Ως κανόνα, μπορούμε να πούμε, ότι αναλόγως με την
καλλιέργεια, ενδείκνυνται εκείνες οι
ποικιλίες που έχουν μικρού μεγέθους σπόρο διότι στον μικρό σπόρο, τόσο οι κοτυληδόνες όσο και τα
περιβλήματα του, μπορούν και
απομακρύνονται ευκολότερα από το τελικό προϊόν.
Η παραγωγή φύτρων αλλά και η κατανάλωση τους έχει αυξηθεί τα
τελευταία 5 χρόνια στις ΗΠΑ. Χρησιμοποιείται μία μεγάλη ποικιλία από
καλλιέργειες όπως είναι διάφορα ψυχανθή, μπιζέλια, κριθάρι, μπρόκολο και
κουνουπίδι. Τα φύτρα του γένους Brassica καθώς και του μπρόκολου, βρέθηκε έτι
περιέχουν μεγάλες ποσότητες ενζύμων που δρουν εναντίον της καρκινογένεσης. Τα
επίπεδα αυτών των ενζύμων φαίνεται ότι είναι από 10 έως 100 φορές μεγαλύτερα σε
σχέση με τα κεφάλια του μπρόκολου(proceedings of the national academy of
sciences , 94:10367-10372). Άλλα είδη που περιέχουν μεγάλες ποσότητες τέτοιων
ενζύμων είναι το κουνουπίδι, το κινέζικο λάχανο, το μαρούλι, το κόκκινο λάχανο,
το κάρδαμο, το γογγύλι και η μουστάρδα.
Χώρος βλάστησης φύτρων. Οποιοδήποτε κοντέινερ που
εξασφαλίζει αερισμό και υγιείς συνθήκες,
είναι κατάλληλο για την παραγωγή και βλάστηση των φύτρων. Σήμερα,
αρκετές εταιρείες κυρίως στις ΗΠΑ, έχουν δημιουργήσει κατάλληλα δοχεία για
φύτρα. Το μέγεθος αυτών εξαρτάται από τον όγκο της παραγωγής που επιδιώκεται
αλλά και τη καλλιέργεια. Δεν προστίθεται κάποιο εδαφικό υπόστρωμα διότι οι
θρεπτικές ουσίες του σπόρου είναι αρκετές για την δημιουργία φύτρου στο
επιθυμητό μέγεθος.
 |
| ειδικός χώρος βλάστησης των φυτών |
Βλάστηση.
Χρησιμοποιούμε μόνο σπόρους που δεν έχουν δεχτεί καμία
μεταχείριση με εντομοκτόνο. Βυθίζουμε τους σπόρους σε νερό μέτριας
θερμοκρασίας για 2 με 4 ώρες προκειμένου
να αρχίσει η διαδικασία της βλάστησης. Μετά την βύθιση στο νερό, τους
στεγνώνουμε και τους σπέρνουμε χώρο βλάστησης φύτρων. Συνήθως χρειάζεται 5
ημέρες για την έναρξη της συγκομιδής και την κατανάλωση του φύτρου. Η
θερμοκρασία κατά την διάρκεια της βλάστησης θα πρέπει να κυμαίνεται από 21-26ο
C. Οι μεγαλύτερες θερμοκρασίες προάγουν
γρηγορότερη ανάπτυξη αλλά και πιο μακριά φύτρα που πολλές φορές δεν είναι
επιθυμητά. Μπορούμε να ψεκάζουμε με χλιαρό νερό τους σπόρους προκειμένου το
νερό να εισχωρήσει εντός του εσωτερικού του σπόρου και να βοηθηθεί η βλάστηση.
Το φως δεν είναι απαραίτητο στην διαδικασία αυτή. Αντιθέτως,
το φώς οδηγεί σε υπερβολικό πρασίνισμα του φύτρου ή την δημιουργία πράσινου
χρώματος στο πρώτο φύλλο πράγμα που θεωρείται μείον για την παραγωγή φύτρων.
Κατά την συγκομιδή, τα φύτρα θα πρέπει να είναι καθαρά και
απαλλαγμένα από υπολείμματα, σαπίσματα, ενώ απομακρύνονται τα επαλείμματα από
τον σπόρο .
Αποθήκευση. Η γρήγορη ψύχρανση είναι αναγκαία για την
αποθήκευση των φύτρων. Ο υψηλός ρυθμός αναπνοής και η φύση των φύτρων, απαιτούν
γρήγορη αποθήκευση των φύτρων σε θερμοκρασία 0ο C . Η υγρασία θα πρέπει να
είναι 95-100%.
Προβλήματα από βακτήρια και άλλα παθογόνα. Διάφορα βακτήρια
είναι σύνηθες πρόβλημα για πολλά είδη φύτρου. Η γρήγορη ψύχρανση, ο υψηλής
ποιότητας σπόρος, η σωστή προβλάστηση αποτελούν τα πρώτα βήματα για την αποφυγή
αυτών των προβλημάτων. Πλένοντας το φύτρο σε χλωριωμένο ή ιονισμένο νερό,
βοηθάει στον έλεγχο από σαπίσματα.
Θρεπτική αξία. Τα φύτρα είναι γνωστά για την θρεπτική αξία
αλλά και τις θεραπευτικές τους ιδιότητες πάνω από 5000 χρόνια. Αποτελεί έξοχη
πηγή φυτικών ινών, αντιοξειδωτικών και βιταμινών ειδικά το χειμώνα που τα
φρούτα και τα λαχανικά είναι περιορισμένα. Χάρη σε ορισμένες ουσίες,
τροφοδοτούν τον οργανισμό με ενέργεια και τον αναζωογονούν. Βοηθούν στην
ανανέωση των κυττάρων και καθυστερούν την γήρανση. Τέλος θα πρέπει να
αναφέρουμε ότι οι περισσότεροι καλλιεργητές φύτρων κυρίως στις ΗΠΑ, προωθούν το
τελικό προϊόν στα εστιατόρια και βιομηχανίες τροφίμων
Αποκλειστικά για τις Αγροτικές Ευκαιρίες:
Γραμματέα Αναστασία
Γεωπόνος ΓΠΑ
anastagra@yahoo.gr
